Giberellik Asit (GA₃) Uygulamasının Ayçiçeği (Helianthus annuus L.) Islahında kullanım imkanlarının araştırması

Ayşe Nuran ÇİL

doi:10.54498/ETBD.2025.46

Ayşe Nuran ÇİL, Abdullah Çil, Hatice Hızlı

Yıl : 2025
Cilt : 5
Sayı : 2
Sayfa : 104-116

DOI : 10.54498/ETBD.2025.46

Bu çalışma, farklı giberellik asit (GA₃) konsantrasyonları, uygulama dozları ve uygulama tarihlerinin ayçiçeği (Helianthus annuus L.) bitkisinin temel morfolojik ve fenolojik özellikleri üzerindeki etkilerini belirlemek amacıyla yürütülmüştür. Araştırmada bitki boyu, tabla çapı, döllenme oranı ve çiçeklenme süresi olmak üzere verimle ilişkili dört temel özellik incelenmiştir. Deneme, tesadüf blokları deneme desenine göre üç tekerrürlü olarak kurulmuş; altı farklı GA₃ konsantrasyonu (0, 45, 60, 75, 100 ve 200 mg L⁻¹), bitki başına üç uygulama dozu (5, 7.5, 10 mL bitki⁻¹) ve üç farklı uygulama zamanı (47, 50 ve 53. gün) değerlendirilmiştir. GA₃ çözeltileri distile su kullanılarak hazırlanmış ve uygulamalar püskürtme yöntemi ile gerçekleştirilmiştir. Elde edilen araştırma bulgularına göre GA₃ uygulamalarının bitki boyu üzerinde istatistiksel olarak anlamlı ve pozitif etkiler oluşturduğu belirlenmiştir; özellikle 75–200 mg L⁻¹ konsantrasyon aralığında uygulanan GA3’ün bitkilerde belirgin boy artışına neden olduğu gözlenmiştir. Buna karşın, GA₃ uygulamalarının tabla çapı üzerinde azaltıcı bir etki gösterdiği, en yüksek değerin kontrol uygulamasından elde edildiği tespit edilmiştir. Döllenme oranı bakımından orta düzey GA₃ uygulamaları (45–75 mg L⁻¹) olumlu sonuçlar üretmiş; yüksek konsantrasyonlar ise döllenme oranını düşürmüştür. Çiçeklenme süeesi GA₃ uygulamalarıyla genel olarak kısalmış, özellikle 60–75 mg L⁻¹ düzeyleri erken çiçeklenmeyi teşvik etmiştir. Araştırma sonuçları, GA₃’nin ayçiçeğinde vejetatif gelişmeyi artırırken generatif özellikler üzerinde çift yönlü etkiler oluşturabileceğini göstermektedir. Optimum GA₃ seviyelerinin doğru doz ve zamanda uygulanması, verim parametrelerinin iyileştirilmesine katkı sağlayabilecektir. Bu çalışma, ayçiçeği yetiştiriciliğinde büyüme düzenleyicilerinin etkin kullanımına yönelik önemli bilimsel bilgiler sunmaktadır.

Atıf yapmak için : Çil, A., Çil, A. N., & Hızlı, H. (2025). Giberellik asit (GA₃) uygulamasının ayçiçeği (Helianthus annuus L.) ıslahında kullanım imkânlarının araştırılması. Ereğli Tarım Bilimleri Dergisi, 5(2), 104-116.

Açıklama : Yazarların hiçbiri, bu makalede bahsedilen herhangi bir ürün, aygıt veya ilaç ile ilgili maddi çıkar ilişkisine sahip değildir. Araştırma, herhangi bir dış organizasyon tarafından desteklenmedi.Yazarlar çalışmanın birincil verilerine tam erişim izni vermek ve derginin talep ettiği takdirde verileri incelemesine izin vermeyi kabul etmektedirler. None of the authors, any product mentioned in this article, does not have a material interest in the device or drug. Research, not supported by any external organization. grant full access to the primary data and, if requested by the magazine they agree to allow the examination of data.

Giberellik Asit (GA₃) Uygulamasının Ayçiçeği (Helianthus annuus L.) Islahında kullanım imkanlarının araştırması, Araştırma Makalesi,
2025, Vol. 5 (2)

Geliş Tarihi : 07.11.2025, Kabul Tarihi : 28.12.2025 , Yayın Tarihi : 30.12.2025