Ağaçlandırma Çalışmalarında Farklı Su Hasadı Teknikleri ve Örtü Malzemelerinin Etkinliğinin Belirlenmesi

Mehmet Ali Dündar

doi:10.54498/ETBD.2025.45

Mehmet Ali Dündar, OSMAN ÇAĞIRGAN, osman mücevher, kemal duyan, erdal gönülal, durmuş ali kipritci, feti kirtiş

Yıl : 2025
Cilt : 5
Sayı : 2
Sayfa : 96-103

DOI : 10.54498/ETBD.2025.45

Su bitkisel üretim çeşitliliğini ve verimi sınırlandıran en önemli faktördür. Yağışın yetersiz olduğu kurak ve yarı kurak alanlarda sulama imkânının çok sınırlı olması, maliyetinin yüksek olması ve tuzlanma gibi sorunlar ağaçlandırma çalışmalarını da sınırlandırmaktadır. İklim değişikliğiyle beraber yağışların daha da azalma eğiliminde olduğu bu alanlardaki bitki örtüsünden yoksun arazilerde çölleşme ve erozyon riski giderek artmaktadır. Bu alanlarda sürdürülebilir ve makul ağaçlandırma büyük ölçüde yağışlara bağlıdır. Yüzey akışına geçen yağışın toprak profilinde biriktirilmesi olan su hasadı, kurak alanlarda etkin bir şekilde kullanılmaktadır. Toprak yüzeyinin örtü malzemeleriyle kapatılması ise mevcut nemin korunmasında etkilidir. 2015-2019 yılları arasında yürütülen bu çalışmada Toros sediri (Cedrus libani) ile yapılan ağaçlandırma çalışmalarında mikro havza su hasadı tekniği olarak eş yükselti seddeler ve kaş seddeler uygulamalarının toprağın su muhafazasına etkileri incelenmiştir. Ayrıca alt konu olarak örtü malzemeleri uygulanmış ve plastik, taş, talaş, kontrol konuları denenmiştir. Deneme sonucunda en yüksek toprak nem içeriği 381.90 mm ile KŞSp ve 368.69 mm ile EYEp konularında tespit edilmiştir. örtü malzemelerinde ortalama toprak nemi kontrol konusunda 248.35 mm iken plastik, taş ve talaş konularında sorasıyla 375.30, 328.48 ve 294.59 mm düzeylerinde istatistiki olarak önemli farklılıklar tespit edilmiştir. Deneme sonunda bitki boyu eş yükselti ve kaş seddelerde sırasıyla 125 ve 99 cm olarak tespit edilmiş olup farklılık önemli bulunmuştur. Örtü malzemelerinde plastiğin kontrole nazaran bitki boyunda % 100 artış sağladığı görülmektedir. Bitki çapındaki ölçümler bitki boyuna benzer bulunmuştur. Çalışmanın sonuçları dikkate alındığında kurak ve yarı kurak bölgelerde ağaçlandırma çalışmalarında su hasadı uygulamalarına ilave olarak örtü malzemelerinin kullanılması önerilmektedir.

Atıf yapmak için : Çağırgan, O., Mücevher, O., Dündar, M. A., Duyan, K., Gönülal, E., Kipritci, D. A., & Kirtiş, F. (2025). Ağaçlandırma çalışmalarında farklı su hasadı teknikleri ve örtü malzemelerinin etkinliğinin belirlenmesi. Ereğli Tarım Bilimleri Dergisi, 5(2), 96-103.

Açıklama : Yazarların hiçbiri, bu makalede bahsedilen herhangi bir ürün, aygıt veya ilaç ile ilgili maddi çıkar ilişkisine sahip değildir. Araştırma, herhangi bir dış organizasyon tarafından desteklenmedi.Yazarlar çalışmanın birincil verilerine tam erişim izni vermek ve derginin talep ettiği takdirde verileri incelemesine izin vermeyi kabul etmektedirler. None of the authors, any product mentioned in this article, does not have a material interest in the device or drug. Research, not supported by any external organization. grant full access to the primary data and, if requested by the magazine they agree to allow the examination of data.

Ağaçlandırma Çalışmalarında Farklı Su Hasadı Teknikleri ve Örtü Malzemelerinin Etkinliğinin Belirlenmesi, Araştırma Makalesi,
2025, Vol. 5 (2)

Geliş Tarihi : 20.11.2025, Kabul Tarihi : 26.12.2025 , Yayın Tarihi : 30.12.2025